Hadoram Shirihai, Brett Jarrett

Over de eerste druk (bovenste afbeelding)

• Alula Press Oy Finland, 2002. ISBN 951.98947.0.5
• Princeton University Press, 2003. ISBN 0691114145.

1. Inleiding Antarctica: geologie, typen ijs, klimaat en legendarische expedities
2. Fauna van Antarctica en subantarctische eilanden: vogels (pinguïns, albatrossen, stormvogels, etc.), zeehonden en -robben, en walvisachtigen. Zeer gedetailleerd met veel foto's en platen van dieren in diverse staat (jong-adult, man-vrouw, varianten). Dit deel beslaat ongeveer de helft van het boek.
3. Beschrijving van de (sub)antarctische eilanden en eiland-groepen (wat zit waar, wanneer en hoeveel?), incl. checklists.

Over de tweede druk (onderste afbeelding)

• Princeton University Press, eind 2007. ISBN: 9780713664065

Deze tweede editie blijft voor mij hét handboek-en-naslagwerk-in-één over het leven op en om Antarctica. Ik heb de eerste en tweede editie naast elkaar gelegd ter vergelijking. De tweede editie is in opzet gelijk gebleven, maar is op een aantal punten verbeterd.

• 300 nieuwe foto's zijn toegevoegd. Een klein aantal foto's is komen te vervallen.
• Verbeterde layout: de tekst en de tabellen zijn leesbaarder.
• Drie platen zijn helemaal nieuw (2x grote albatrossen, 1x prions).
• De platen voor dolfijnen en walvissen zijn gereviseerd, alsook die voor andere zeezoogdieren.

• De binnenkaft is nu gebruikt de 'Bird and Marine Mammal Topography' en voor kaartjes.
• Overzichtelijkere inhoudsopgave en verkort trefwoordenregister
• De drie nieuwe platen, gemaakt door John Cox, zijn bijzonder fraai. Alle vogels staan nu bij elkaar. De vogels (grote albatrossen en prions) zijn in vlucht afgebeeld (onder en boven) en zittend op het water. John Cox illustreerde eerder 'Albatrosses and Petrels across the World' van Michael Brooke (zie verderop deze pagina).
• Enkele platen, van walvissen en dolfijnen, zijn verniewd. Voor de tweede editie is gebruik gemaakt van de tekeningen die eerder in Shirihai's gids 'Whales, Dolphins and Seals' (2006) gebruikt werden.
• De foto's zijn beter gereproduceerd dan de Princeton-editie waarmee ik vergeleek (bijv. de foto's op pagina's 28-29 en 484 zijn beter dan de eerste Princeton-druk op pagina's 38-39 en 436).

• vogelsoorten: vooral: albatrossen (prachtige foto's van o.a. Amsterdam-albatros), pinguïns, blauwe stormvogel en prions, stormvogels en duikstormvogels, aalscholvers, skua's, meeuwen en sterns, en gorzen van de Tristan-archipel.
• dolfijnen, vooral orka's. Maar ook van spitssnuitdolfijnen en bruinvissen, zeezoogdieren die zich moeilijk op zee laten zien, laat stan fotograferen. Enkele foto's werden ook gebruikt in Shirihai's gids 'Whales, Dolphins and Seals' (2006). Maar ook van een gewone walvissoort als de bultrug zijn meer foto's geplaatst.
• zeehonden, pelsrobben en zeeleeuwen.
• Op enkele plaatsen zijn nu series foto's toegevoegd van gelijksoortige dieren, dat kan helpen bij de herkenning. Een voorbeeld zijn de vier kuifpinguïns rond Nieuw-Zeeland, allemaal afgebeeld in dezelfde houding.

Twee minpuntjes: de slechte reproductie van de voedselketen (pag. 20). In de eerste druk was deze beter. De foto op pag. 104 bevat nog steeds vieze stofvlekken van de fotochip, deze hadden weg geretoucheerd kunnen worden. Maar het moge duidelijk zijn dat met deze tweede editie Shirihai er in geslaagd is de eerste duidelijk te verbeteren, niet te veranderen!

Ron Naveen
2e druk
Uitgever: Oceanites Inc., USA 2005. ISBN 978-0-9661011-0-2

Ringband op A5-formaat dat op 130 pagina's de landingsplekken op het Antarctisch Schiereiland beschrijft. Aan de hand van kaartjes en tekst wordt voor elke plek aangegeven welke plant- en diersoorten er voorkomen, en hoe verstoring door toeristen (en onderzoekers) zoveel mogelijk beperkt kan blijven. Onontbeerlijk voor natuurgidsen, en gelukkig eindelijk opnieuw, in herdruk, verschenen.

Sally & Jérôme Poncet
2e druk. Gereviseerd en bijgewerkt door Sally Poncet, Colin Harris en Susie Grant. (Eerste druk 1991)

Environmental Research & Assessment Ltd., 2007. ISBN 978-0-9552205-1-7

Dit is een zeer compact gidsje (A5, 160 paginas) dat alle populaire landingsplekken beschrijft voor jachten en grotere passagiersschepen die naar Antarctica of een van de sub-Antarctische eilanden varen. De aanpak is gelijk aan die van de Oceanites Guide (zie hierboven) maar er worden meer plekken besproken. De auteurs geven aan wat voor elke plek wel en niet is toegestaan, en van elke plaats wordt ook een overzichtskaartje gegeven. Een must voor gidsen en eigenaren van kleine boten die in deze regio varen om de menselijke invloed tot een minimum te beperken.

Zie ook de website van de uitgeverij.

Jeff Rubin

Lonely Planet

• 2e druk: september 2000, ISBN 0864427727
• 3e druk: 2005, ISBN 1-74059-094-5

Over de derde druk (onderste afbeelding)
De nieuwst uitgave is iets dunner geworden, 328 pagina's. De bijlage over de fauna is nagenoeg verdwenen, maar daarvoor neem je beter een gespecialiseerde gids mee. Prettig vormgegeven. En natuurlijk keizerspinguïns op de voorkant!

Antarctica Cruising Guide

Peter Carey & Craig Franklin

Uitgever: Awa Press, Nieuw Zeeland. 1e druk 1996, ISBN 978-0-9582629-4-1.

Pocketformaat gidsje dat aantrekkelijk vormgegeven is en met veel kleurenfoto's is geïllustreerd. Waar de 'Oceanites Site Guide' (zie hierboven) de gids is voor de natuurgids of expeditieleider, is dit boekje de inleiding voor de bezoeker die wat algemene en korte informatie wil lezen over populaire landingsplekken op het Antarctisch schiereiland, of over dieren (maar alleen de meest voorkomende dan), ijsvorming en ecologie.

Verwacht geen diepgang, en ook informatie over de historische expedities ontbreekt. Wel goede basisinformatie over de problemen die Antarctica bedreigen. Hier en daar staan fouten; zo is de albatros bovenaan op pagina 118 geen wenkbrauwalbatros, maar een Campbell-albatros (want gele iris). De inhoud voegt niet veel toe aan gidsen als de Lonely Planet of de Oceanites Guide. 233 pagina's.

Tony Soper

Uitgever: Bradt Publications, UK. Oorspr. 1994. Herziene 2e druk 1996, ISBN 1-898323-47-X. Illustraties van Dafila Scott.

Handzaam Engelstalig gidsje dat in 144 een overzicht biedt van alle diersoorten (vogels, zeehonden, walvissen, dolfijnen) aan de hand van een korte tekst, illustratie (geen foto's) en een verspreidingskaartje. Met inleidinkje over het continent, een pagina over de voorkomende vissen (leuk!) en een handige namenlijst (Engels, Frans, Duits, Spaans) op de binnenflap op de achterkant van het boekje. Summier, maar wel vrij compleet.

Frank S. Todd

Uitgever: Longitude Books, 2004. ISBN 0.934797.22.6

Paperback, 138 pagina's.

Engelstalig fotogidsje dat alle dieren op Antarctica en de subantarctische eilanden behandelt. Hoewel ook vele ondersoorten genoemd worden, blijven de omschrijvingen beperkt tot enkele sleutelwoorden. Wel handig, in internationaal reisgezelschap, zijn de lijsten achterin het boekje met Duitse, Franse en Spaanse vertalingen.

Santiago G de la Vega

Uitgever: Contacto Silvestre, Argentinië. 1e druk 2000, ISBN 987-97402-4-6. Serie 'Explorando Nuestra Naturaleza'

Dit dunne (129 pagina's) soft-cover boekje is een Spaanstalige uitgave en daardoor zal het niet voor iedereen toegankelijk zijn. Het is desondanks de moeite waard omdat het betrekkelijk veel aandacht besteedt aan de basis van het leven op Antarctica: de algen, het plankton, roeipootkreeftjes, maar ook de vissen en het leven onderzee - aspecten die in andere gidsjes nauwelijks aan bod komen. Jammer dat het hier en daar reclame bevat. Verkrijgbaar in Ushuaia, Argentinië (Museo Teritorial, aan Maipu-straat).

María Luisa Petraglia de Bolzón, Norberto Domingo Bolzón

Uitgever: María Luisa Petraglia de Bolzón, 2005. ISBN 987-43-9902-3

Paperback, 153 pagina's.

Een zeer handzaam boekje, bordevol informatie (in het Engels en Argentijns Spaans) over flora en fauna. Voor Antarctica is dit gidsje weinig interessant, maar voor Patagonië des te meer: er worden zeer veel plant- en diersoorten benoemd (tevens Latijnse benaming) die met een klein fotootje geïllustreerd worden. Geen determinatiekenmerken of andere uitleg, wel algemene beschrijvingen van de verschillende regio's ter inleiding. Het compacte formaat begrenst de inhoud van de gids, die daardoor zeer hanteerbaar blijft voor onderweg. Verkrijgbaar in boekhandels in Ushuaia.

D. O. Øvstedal, R. I. Lewis Smith

Uitgever: Cambridge University Press, 2006. ISBN 0.521.66241.9 (hardback). Ook beschikbaar als softcover.

Hardback, 424 pagina's.

Korstmossen zijn fascinerende organismen die zich goed hebben aangepast aan het koude klimaat. Deze gids is te specialistisch voor de doorsnee bezoeker van (sub)antarctische eilanden. Maar dit is waarschijnlijk de enige echte gids voor dit gebied over dit onderwerp. Na een algemene introductie volgt een beschrijving van elk van de 427 soorten die dit boek behandelt aan de hand van foto's en tekst (41 soorten blijven ongedetermineerd).

Lisa Eareckson Trotter e.a.

Uitgever: WILDGuides, 2006. ISBN 1-903657-10-5

Paperback, 117 pagina's.

Dun en practisch gidsje, bedoeld voor mensen die willen duiken in Antarctische wateren en die van South Georgia, of belangstelling hebben voor het leven onder water (goede foto's/video-stills). Het eerste deel behandelt duikgeschiedenis in Antarctica, veiligheids- en gezondheidsaspecten, geeft tips over duik- en fotomateriaal. Vanaf p. 45 worden vijfentwintig duikplekken beschreven, op het Antarctische schiereiland (19) en South Georgia (6). Per plek wordt aangegeven wat de gevaren zijn, en wat je mogelijk kunt zien op welke diepte. Dat duiken in deze regio niet ongevaarlijk is blijkt uit het feit dat het gidsje opgedragen is aan een vriend-duiker die er omgekomen is, en dat er vier pagina's gewijd zijn over het geval waarin een onderzoekster van de BAS tijdens het duiken is omgekomen na een aanval van een zeeluipaard. Met woorden- en literatuurlijstje. Verkrijgbaar in boekhandels in Ushuaia.