LEXsample :: lezingen

Expeditie South Georgia, 1928-1929

Expeditie South Georgia, 1928-1929

Een unieke historische filmdocumentaire, met introductie

South Georgia is een subantarctisch eiland dat onder de invloed ligt van het koude klimaat van Antarctica. Het bergachtige eiland is voor de helft met sneeuw en ijs bedekt. Op dit afgelegen eiland broeden onder meer talloze zeeolifanten, zeehonden, pelsrobben, albatrossen, pinguïns, stormvogels en andere vogelsoorten. Hoewel Engelse en Amerikaanse pelsrobbenjagers het eiland aan het begin van de negentiende eeuw regelmatig bezochten om pelsrobben te bejagen, werd het eiland pas goed bekend toen kapitein Carl Anton Larsen er in 1904 een walvisstation vestigde, de eerste van de zes die er in korte tijd gebouwd zouden worden. Avonturiers en onderzoekers maakten handig gebruik van de gastvrijheid van de walvisvaarders, hun logistiek en materiaal bij het voorbereiden van hun tochten. De bekendste expeditie is die van Ernest Shackleton, die in 1912 vertrok vanaf South Georgia. Zijn schip verging in de Antarctische ijszee, en via een miraculeuze reddingstocht over ijs en zee, keerde hij 1914 weer terug op South Georgia waar hij meer dood dan levend aankwam.

Nauwelijks bekend is de expeditie van de Duitse arts Ludwig Kohl. Hij bezocht South Georgia voor het eerst in 1911, aan boord van de Tweede Duitse Antarctica-expeditie. Een blindedarmontsteking gooide roet in het eten: hij moest uiteindelijk van boord. Hij herstelde in de villa van kapitein Larsen op South Georgia en maakte er kennis met zijn dochter Margit, met wie hij enkele jaren later trouwde.

Bijna twintig jaar later keerden de twee terug naar South Georgia. Gedurende het seizoen van 1928-1929 reisden zij maar liefst negen maanden lang van baai naar baai, geholpen door walvisschepen. Ze onderzochten het leven op en onder water, brachten de kust en de gletsjers in kaart, verzamelden fossielen en meteorologische gegevens. Ze waren niet alleen: cameraman Albert Benitz filmde de hele expeditie en maakte zo de allereerste film van South Georgia. Het zijn Benitz' beelden die tijdens deze lezing vertoond worden, voorzien van uitleg. Het zijn hoofdzakelijk opnamen van de omgeving en de dieren die er leven, maar ook beelden van de expeditie zelf. De laatste tien minuten tonen beelden van de walvisindustrie, die eind jaren '20 op volle toeren draaide.

De film wordt vooraf gegaan door een introductie waarin het leven van Ludwig Kohl, South Georgia, en de expeditie aan bod komen. Deze zwart-wit documentaire (zonder geluid) is een uniek document en niet commercieel verkrijgbaar.

  • Duur: Introductielezing (30 à 45 minuten) + filmdocumentarie (70 minuten)
  • Taal: Nederlands of Engels

Terug naar het overzicht van de lezingen

© LEXsample 2011