Natuur

Weidevogelbescherming Waterland (NH), voorjaar 2004

2004-04-02_038.jpg
De grutto (Limosa limosa) vormt het boegbeeld van de Nederlandse weidevogelbescherming. Pakweg de helft van de wereldwijde populatie broedt in Nederland, met zwaartepunten in West-Friesland en Noord-Holland. De jaren vijftig en zestig waren hoogtijdagen voor de weidevogels, maar door de verdwijning van graslanden (wegen, industrieterreinen) en de intensivering van de landbouw zijn er nu maximaal 50.000 broedparen, tegen 120.000 rond het midden vorige eeuw.


2004-03-18_008.jpg
In Purmerend coordineert de Vereniging Agrarisch Natuurbeheer (VAN) de weidevogelbescherming voor de regio Noord-Holland. Voorafgaand aan het veldwerk zijn er twee bijeenkomsten waar nieuwe vrijwilligers de theorie uitgelegd krijgen. Het aantal ouderen is opvallend, er zijn helaas weinig jongere mensen.

Een derde bijeenkomst is informeler van aard, met lezingen over andere natuuronderwerpen. Deze wordt ook bijgewoond door de "oude rotten" en door deelnemende boeren.


2004-03-18_009.jpg
Nieuwe vrijwilligers worden ingedeeld bij ervaren nestinventariseerders die als coördinator fungeren. De coördinatoren ontvangen de inventarisatieboekjes en kaarten waarin de nesten opgetekend worden.


2004-03-27_007.jpg
De kievit (Vanellus vanellus) is de weidevogel die het eerste broedt. Het kievitsnest bestaat meestal uit vier, soms drie, lichtgekleurde eieren die donker gespikkeld zijn. Op onze eerste inventarisatieronden (in de landerijen nabij het gehucht Watergang) vinden we zo'n tien kievitsnesten. Het nest is niet klein, maar door de beschutte ligging en schutkleuren kijk je er gauw over heen.


2004-03-27_012.jpg
Elke week bezoeken we dezelfde percelen. De gevonden nesten worden ingetekend op een kaartje. Zo is het mogelijk het broedsucces bij te houden en weet de boer waar hij moet uitkijken tijdens het werken op het land of het laten grazen van het vee.


2004-03-27_008.jpg
Close-up opname van een nest kievitseieren.


2004-03-27_009.jpg
Veel van de kievitsnesten die we vinden, liggen in de nabijheid van een greppeltje. Later zullen tureluurs weer de nabijheid van de kieviten verkiezen vanwege hun waakzaamheid.


2004-03-27_013.jpg
We denken gangbare vogels als de kievit te kennen omdat we ze herkennen. Maar er is veel meer dan dat. Broedgedrag, verschillen in kleed, ecologie... Door het veldwerk word je gedwongen beter te kijken en luisteren.

Zo maakt de mannetjes-kievit op verschillende plekken een kuiltje in het gras die als proefnestjes fungeren en gekeurd worden door het vrouwtje.


2004-03-27_017.jpg
Nest nummer twaalf: twee kievitseieren met een afwijkende tekening.


Volgende reeks

© LEXsample 2005